Αν ασχολείσαι καιρό με την πεζοπορία και την ορεινή πεζοπορία, και θέλεις να κάνεις κάτι πιο απαιτητικό, το επόμενο βήμα είναι συνήθως η κλασική ορειβασία σε μεγάλα υψόμετρα και απαιτητικά βουνά. Αν πάλι σου αρέσουν οι μεγάλες προκλήσεις, μπορείς να δοκιμάσεις κάτι λίγο διαφορετικό – την αναρρίχηση.
Τι διαφορά έχει η αναρρίχηση από την ορειβασία;
Ουσιαστικά η αναρρίχηση στη φύση είναι μια υποκατηγορία της ορειβασίας, με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Πολύ χοντρικά, η ορειβασία είναι η ανάβαση στα βουνά, και πιο συγκεκριμένα η ορεινή πεζοπορία σε διαδρομές με μεγάλες υψομετρικές διαφορές και μεγάλο βαθμό δυσκολίας γενικότερα. Οι ορειβάτες παίρνουν τα βουνά γιατί τους αρέσει, γιατί τους εξιτάρει, γιατί θέλουν να εξερευνήσουν ορεινές περιοχές και να κατακτήσουν μια κορυφή. Πολύ συχνά το κάνουν ως πρόκληση ή στοίχημα με τον εαυτό τους, για να δουν πού μπορούν να φτάσουν τα όριά τους, για να υπερνικήσουν τους φόβους τους ή και για να αυξήσουν την αυτοπεποίθησή τους.
Η αναρρίχηση πάλι, προϋποθέτει σκαρφάλωμα σε απόκρημνες ή και κάθετες επιφάνειες (ορθοπλαγιά), με τη χρήση διάφορων βοηθητικών εξαρτημάτων και εξοπλισμού που θα αναλύσουμε παρακάτω. Αναρρίχηση μπορείς να κάνεις στο βουνό, ή και σε βράχο – αν έχεις πάει Μετέωρα ή Κάλυμνο, είναι πολύ πιθανό να είδες κάποιους αναρριχητές να αιωρούνται στο άπειρο, και αν δεν έχεις καμία σχέση με το άθλημα μάλλον θα φρίκαρες λίγο. Εκτός από τη φύση όμως, υπάρχουν σε αρκετές πόλεις της Ελλάδας και ειδικά φτιαγμένες πίστες αναρρίχησης. Να σημειώσουμε εδώ, ότι η αναρρίχηση σε βράχο δεν ανήκει απαραίτητα στην ευρύτερη έννοια της ορειβασίας, και άρα αν κάνεις μόνο αναρρίχηση σε βράχο (ή σε τεχνητή πίστα), σίγουρα δεν μπορείς να αυτοαποκαλείσαι ορειβάτης, αλλά αναρριχητής.
Και με την ευκαιρία, μια που μιλήσαμε για άθλημα… Είναι καλό να γνωρίζεις ότι η ορειβασία ορίζεται από την πολιτεία ως άθλημα μη ανταγωνιστικό, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν κριτές, αντίπαλοι και έπαθλα. Είναι κάτι που το κάνεις για τον εαυτό σου, και μπορεί να σε δέσει σε απίστευτο βαθμό με τους συν-ορειβάτες και συν-αναρριχητές σου. Η αναρρίχηση σε τεχνητές πίστες από την άλλη, είναι άθλημα ανταγωνιστικό.
Τι φοράω στην αναρρίχηση;
Αυτό εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες. Πάντα πρέπει να προσέξεις να ντυθείς ανάλογα με τον καιρό, λαμβάνοντας υπόψη και τυχόν βροχές ή ηλιοφάνεια, οπότε το αντιηλιακό είναι απαραίτητο.
Επιπλέον, θα χρειαστείς ειδικά παπούτσια αναρρίχησης, που έχουν ελαστική σόλα για καλύτερη πρόσφυση στο βράχο. Μάλιστα, ανάλογα με το είδος του βράχου που θα σκαρφαλώσεις, υπάρχουν διαφορετικών ειδών παπούτσια, οπότε καλό είναι να κάνεις μια μικρή έρευνα προτού τα αγοράσεις. Να φροντίσεις το παπούτσι να εφαρμόζει τέλεια στο πόδι σου διότι διαφορετικά θα γλιστράς. Τα συγκεκριμένα παπούτσια δεν ενδείκνυνται για περπάτημα, οπότε αν πας για αναρρίχηση στη φύση, φρόντισε να φοράς τα παπούτσια πεζοπορίας, και να αλλάξεις πριν αρχίσεις την αναρρίχηση.
Τέλος, πολύ σημαντικό είναι το κράνος. Και αντιλαμβανόμαστε ότι μπορεί να μη σε βολεύει, ή να μην το θεωρείς απαραίτητο, ή να αποκλείεις το ενδεχόμενο να χτυπήσεις, αλλά πίστεψέ μας, δεν είναι τόσο απίθανο.
Και δεν είναι μόνο για τις πτώσεις – σκέψου ότι πάντα μπορεί να πέσει ένας βράχος από ψηλά. Διάλεξε λοιπόν ένα κράνος που να ταιριάζει σωστά στο κεφάλι σου, και φρόντισε να το χρησιμοποιείς – είναι για το κεφάλι, όχι για τον αγκώνα…
Τι άλλο εξοπλισμό αναρρίχησης χρειάζομαι;
Πέρα από τον προσωπικό σου εξοπλισμό, θα χρειαστείς επίσης κάποια εξειδικευμένα εξαρτήματα:
Ζώνη αναρρίχησης – είναι το πρώτο πράγμα στο οποίο θα χρειαστεί να επενδύσεις. Η ζώνη αναρρίχησης (αλλιώς μποντριέ) είναι το εξάρτημα στο οποίο ουσιαστικά εμπιστεύεσαι τη ζωή σου. Φρόντισε να ταιριάζει καλά στο σώμα σου – ούτε να σε σφίγγει, ούτε να είναι χαλαρή.
Σχοινί – Μαζί με τη ζώνη, αποτελεί το Α και το Ω για την ασφάλειά σου. Ανάλογα με τον τύπο της αναρρίχησης που θα κάνεις, θα επιλέξεις είτε δυναμικό (ελαστικό σχοινί που, σε περίπτωση που πέσεις, θα απορροφήσει την ενέργεια της πτώσης), είτε στατικό (μη ελαστικό σχοινί ειδικότερων χρήσεων, που χρησιμοποιείται επίσης για διασώσεις).
Καραμπίνερ / σετάκια / οχτάρι – τα εξαρτήματα αυτά χρησιμοποιούνται για να συνδέσεις το σκοινί σε φρεντάκια (καμία σχέση με το φρέντο εσπρέσο… δες παρακάτω), καρυδάκια, και άλλα μέσα ασφάλισης. Το οχτάρι ειδικότερα, το χρησιμοποιεί ο επικεφαλής για την ασφάλιση του.
Φρεντάκια / καρυδάκια – αυτά τα εξειδικευμένα μέσα ασφάλισης τοποθετούνται στις σχισμές του βράχου για να σε βοηθήσουν στην αναρρίχηση.
Καρφιά αναρρίχησης – για την ασφάλειά σου σε ενδεχόμενη πτώση αλλά και για να σε βοηθήσουν όσο σκαρφαλώνεις. Τοποθετούνται στη σχισμή του βράχου από τους επικεφαλής, και αφαιρούνται από τον τελευταίο αναρριχητή.
Σκόνη μαγνησίας – με τη σκόνη αυτή θα πουδράρεις τα χέρια σου κάθε τόσο ώστε να μη γλιστράς. Προσοχή, είναι υποχρεωτική και για τις πίστες αναρρίχησης.
Πιολέ / κραμπόν / παγόβιδες – αν πωρώθηκες τόσο πολύ και αποφάσισες να ασχοληθείς και με την αναρρίχηση σε πάγο, τα εξαρτήματα αυτά είναι ειδικά για τις ακραίες αυτές συνθήκες. Προσοχή, τα πιολέ και τα κραμπόν πεζοπορίας είναι διαφορετικά από αυτά της παγοαναρρίχησης.
Σακίδιο – όπως και για την απλή πεζοπορία, ένα καλό σακίδιο είναι απαραίτητο για να βάλεις τον εξοπλισμό σου, για φαρμακείο με είδη πρώτης ανάγκης, για έξτρα ρούχα και για ό,τι θα καταναλώσεις κατά τη διάρκεια της αναρρίχησης (νερό, σνακ κτλ).
Ανάλογα με το αν χρησιμοποιείς τον εξοπλισμό σου κυρίως για ασφάλεια ή κυρίως για κίνηση, η αναρρίχηση χαρακτηρίζεται ως ελεύθερη και ως τεχνητή, αντίστοιχα. Και μια επισήμανση: αν πρόκειται να κάνεις τεχνητή αναρρίχηση, πρόσεξε να παρέμβεις όσο το δυνατόν λιγότερο στη μορφολογία της ορθοπλαγιάς. Όπως όταν πηγαίνεις στη θάλασσα δεν αφήνεις πίσω τα σκουπίδια σου, έτσι κι εδώ φρόντισε να σεβαστείς το βουνό.
Τη λίστα με τον απαραίτητο εξοπλισμό αναρρίχησης μπορείς να τη βρεις εδώ.
Είναι επικίνδυνη η αναρρίχηση;
Μονολεκτικά ή απάντηση είναι μία: ναι. Θα σου λέγαμε ψέματα αν σου λέγαμε ότι η αναρρίχηση είναι ένα απλό και συνηθισμένο άθλημα. Απαιτεί πολύ καλή φυσική κατάσταση, αντοχή, δύναμη και καλή ψυχική και νοητική κατάσταση. Είσαι κουρασμένος; Ήπιες πολύ χτες το βράδυ; Μην πας. Μην ξεχνάς ότι η προσωπική σου ασφάλεια είναι δική σου μέριμνα, άσε που αν δεν είσαι καλά θα πάρεις και άλλους στο λαιμό σου. Το πιο σημαντικό – έλεγξε πάντα τον εξοπλισμό σου προτού ξεκινήσεις. Αντικατάστησε τυχόν φθαρμένα εξαρτήματα, και δες οπωσδήποτε τις οδηγίες αλλαγής του σχοινιού σου – ειδικά μετά από κάποια πτώση.
Πώς ξεκινάω την αναρρίχηση;
Σε αντίθεση με την απλή πεζοπορία, όπου μπορείς να πας και μόνος σου, αν επιλέξεις να ασχοληθείς με την αναρρίχηση θα πρέπει πρώτα να πας σε κάποια σχολή. Εκεί θα κάνεις τη σωστή αναρριχητική εκπαίδευση, θα μάθεις τις σωστές τεχνικές, αλλά και θα ενημερωθείς για την ηθική της αναρρίχησης και το σεβασμό στο περιβάλλον που λέγαμε παραπάνω. Κατόπιν, γράψου σε κάποιο σύλλογο ώστε να βρεις παρέα για τη νέα σου ασχολία, και… ξεκίνα!
