«Δεν κάνει κρύο στην Ελλάδα», λέει το γνωστό τραγούδι. Σωστό; Όχι βέβαια! Σαφώς στην Ελλάδα τα καλοκαίρια είναι ζεστά, όμως οι χειμώνες δεν αστειεύονται. Για αρκετό κόσμο μάλιστα, ο χειμώνας είναι η πιο ενδιαφέρουσα εποχή, γιατί ξεκινούν να λειτουργούν τα χιονοδρομικά κέντρα.
Στη χώρα μας υπάρχουν καμιά εικοσαριά χιονοδρομικά κέντρα, ενώ και οι γειτονικές χώρες των Βαλκανίων προσφέρονται για σύντομες ή και πολυήμερες εκδρομές. Εκτός από το σκι, υπάρχουν και άλλες δημοφιλείς δραστηριότητες στα χιόνια, όπως το έλκηθρο και το σνόουμπορντ.
Όπως και για κάθε outdoors δραστηριότητα, για να χαρείς τη μέρα σου στα χιόνια, πρέπει να είσαι προετοιμασμένος και να διαθέτεις τον κατάλληλο εξοπλισμό. Είναι απαραίτητο, για την ασφάλειά σου, να παραμείνεις ζεστός και στεγνός καθ’ όλη τη διάρκεια της μέρας.
Ενδέχεται βέβαια να αναρωτηθείς «Μα τι μπορεί να πάθω αν κρυώσω πολύ;» Και δεν έχεις άδικο, μια που ίσως έχεις συνδέσει τις έννοιες «υποθερμία» και «κρυοπαγήματα» με πολυήμερη παραμονή σε πολικές συνθήκες. Δεν είναι όμως ακριβώς έτσι. Αν και οι καταστάσεις αυτές δεν είναι οι πλέον συνηθισμένες, δεν είναι απίθανο να σου συμβούν αν δεν διαθέτεις τον κατάλληλο εξοπλισμό. Εξάλλου, όπως λένε και οι φίλοι μας οι Νορβηγοί, «δεν υπάρχει κακός καιρός, υπάρχουν μόνο ακατάλληλα ρούχα».
Τι είναι η υποθερμία και πόσο επικίνδυνη είναι;
Αν το σώμα σου χάσει πολλή θερμότητα, η θερμοκρασία του θα πέσει πολύ χαμηλά. Το φαινόμενο αυτό είναι γνωστό ως υποθερμία και είναι απειλητικό για τη ζωή σου.
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της υποθερμίας περιλαμβάνουν ρίγη, αδυναμία, εξάντληση, σύγχυση και ενδεχομένως μέχρι και προσωρινή απώλεια μνήμης. Αν έχεις συνεχή ρίγη, πρέπει να φροντίσεις να αυξήσεις την θερμοκρασία του σώματός σου άμεσα.
Κρυοπαγήματα – είναι τόσο συνηθισμένα;
Θα έχεις ακούσει σίγουρα για τολμηρούς ορειβάτες οι οποίοι πάθανε κρυοπαγήματα σε κάποια φάση της καριέρας τους. Ίσως όμως δεν γνωρίζεις τι ακριβώς είναι τα κρυοπαγήματα.
Αν κρυώνεις πολύ και η κυκλοφορία του αίματος αρχίσει να κόβεται, το σώμα θα αρχίσει πολύ σύντομα να παγώνει. Αυτό ακριβώς είναι τα κρυοπαγήματα. Σε γενικές γραμμές, επηρεάζονται πρώτα οι εκτεθειμένες περιοχές του σώματος, αλλά είναι δυνατόν να πάθει κάποιος κρυοπαγήματα χωρίς άμεση έκθεση στον αέρα, ειδικά αν η θερμοκρασία είναι πολύ χαμηλή. Οι πιο ευαίσθητες περιοχές του σώματος είναι τα άκρα, και συγκεκριμένα τα δάχτυλα χεριών και ποδιών, τα αυτιά και η μύτη.
Η πρώτη ανησυχητική ένδειξη για τα κρυοπαγήματα, είναι το μούδιασμα και το τσούξιμο στα άκρα σου. Προσοχή όμως, γιατί είναι πολύ πιθανό να μην αισθάνεσαι τίποτα, καθώς το μουδιασμένο σώμα δεν νιώθει και πολλά. Η αλήθεια είναι ότι αν κάποιο μέρος του σώματός σου έχει μουδιάσει για περισσότερα από 15-20 λεπτά, είναι πιθανόν να έχεις ήδη κρυοπαγήματα πρώιμης φάσης. Στο στάδιο αυτό, η κατάσταση είναι ακόμη αναστρέψιμη.
Αν δεν συνειδητοποιήσεις ότι μούδιασες, και συνεχίσεις να παραμένεις στο κρύο, περνάς στο επόμενο στάδιο του κρυοπαγήματος. Το δέρμα αλλάζει σταδιακά χρώμα προς το κιτρινωπό ή το γκρι, ενώ παράλληλα αρχίζει να χάνει την ελαστικότητά του. Από εδώ και πέρα αρχίζει η μόνιμη βλάβη, διότι οι ιστοί του σώματος αρχίζουν σταδιακά να καταστρέφονται. Στη χειρότερη περίπτωση, τα κρυοπαγήματα μπορεί να καταλήξουν σε ακρωτηριασμό.
Πώς προστατεύομαι από την υποθερμία και τα κρυοπαγήματα;
Σε τρομάξαμε; Δεν έχεις άδικο! Καταλαβαίνεις από τα παραπάνω ότι η υποθερμία και τα κρυοπαγήματα δεν είναι καταστάσεις παίξε – γέλασε. Είναι σημαντικό λοιπόν να είσαι σωστά ντυμένος, για να απολαύσεις την ημέρα σου στα χιόνια χωρίς απρόοπτα.
Τα κατάλληλα ρούχα για σκι
Αν πας για σκι δοκιμαστικά, σου προτείνουμε σε πρώτη φάση να νοικιάσεις (ή να δανειστείς) τον απαραίτητο εξοπλισμό, μέχρι να αποφασίσεις αν θέλεις να ασχοληθείς σοβαρά. Η αγορά του σχετικού εξοπλισμού αποτελεί σίγουρα επένδυση, και είναι καλό να πάρεις το χρόνο σου και να εξοικειωθείς με τις διάφορες επιλογές που υπάρχουν προτού αποφασίσεις.
Όσον αφορά τα ρούχα, σε πρώτη φάση μπορείς να ξεκινήσεις με τα χειμερινά ρούχα βουνού που ενδεχομένως διαθέτεις ήδη, μόνο όμως αν διαθέτουν αδιαβροχοποίηση. Διαφορετικά τα ρούχα σου θα μουλιάσουν, και όχι μόνο δεν θα το ευχαριστηθείς, αλλά θα παγώσεις κιόλας. Κι εδώ θα ακολουθήσεις τη λογική τύπου layering, στην οποία έχουμε ήδη αναφερθεί.
Ρούχα – base layer: Ισοθερμικό μπλουζάκι
Πρώτο και καλύτερο είναι πάντα ένα ισοθερμικό μπλουζάκι που θα κρατήσει τη θερμότητα κοντά στο σώμα σου. Επειδή θα βρίσκεσαι σε χαμηλές θερμοκρασίες όλη τη μέρα, η καλύτερη επιλογή είναι μια μπλούζα που περιέχει μαλλί merino.
Ρούχα – mid layer: Ελαφρύ εσωτερικό τζάκετ
Ένα ελαφρύ τζάκετ που θα φορεθεί πάνω από το ισοθερμικό μπλουζάκι, θα σου προσφέρει επιπλέον μόνωση από το κρύο χωρίς να σε βαρύνει. Διάλεξε το mid layer ανάλογα με τη θερμοκρασία.
Ρούχα – top layer: Τζάκετ σκι
Ένα από τα πιο σημαντικά ρούχα για την εξόρμησή σου είναι το τζάκετ σκι. Τα τζάκετ αυτά είναι ειδικά φτιαγμένα ώστε να προσφέρουν άνεση, μόνωση από το κρύο, αδιαβροχοποίηση για την προστασία από το χιόνι αλλά και ενισχύσεις για προστασία κατά τις πτώσεις – και μπορεί βέβαια εσύ να μην πιστεύεις ότι θα πέσεις, αλλά είναι πολύ απίθανο. Χρήσιμο είναι τα διάφορα μέρη του τζάκετ (μονώσεις, κουκούλα κτλ) να είναι αποσπώμενα.
Ρούχα: Παντελόνι / σαλοπέτα
Και αφού βρήκαμε τι φοράμε από τη μέση και πάνω, προχωράμε στα ρούχα από τη μέση και κάτω. Υπάρχουν δύο βασικές κατηγορίες ρούχων από τις οποίες μπορείς να επιλέξεις ανάλογα με τις προσωπικές σου προτιμήσεις: το παντελόνι και η σαλοπέτα.
Τα βασικά που πρέπει να προσέξεις εδώ είναι η μόνωση και η αδιαβροχοποίηση, για να παραμείνεις ζεστός και στεγνός ακόμη και στις πιο ακραίες καιρικές συνθήκες. Προσοχή παράλληλα και στη διαπνοή – ο ιδρώτας πρέπει να εξατμίζεται. Φρόντισε βέβαια το ρούχο να είναι άνετο στο σώμα σου, για να μπορείς να κινείσαι με ευκολία.
Αξεσουάρ
Πέρα από τα παραπάνω ρούχα, θα χρειαστείς επίσης προστασία για τις ευαίσθητες περιοχές του σώματος: κάλτσες, γάντια, λαιμουδιέρα. Προσοχή: τα αξεσουάρ που είναι κατάλληλα για τη χειμερινή πεζοπορία δεν ενδείκνυνται πάντα για το σκι.
Γάντια
Πέρα από αυτά, δώσε ιδιαίτερη προσοχή σε γυαλιά ηλίου ειδικά για σκι, και μην ξεχάσεις το αντηλιακό σου, γιατί ο χειμωνιάτικος ήλιος δεν αστειεύεται.
Τέλος, ένα εξειδικευμένο σακίδιο θα σου φανεί ιδιαίτερα χρήσιμο για να αποθηκεύσεις επιπλέον ρούχα, νερό και σνακ, αλλά και για άλλες outdoors δραστηριότητες.
Και για το τέλος, τα πιο βασικά: Πέδιλα σκι, μπότες, μπατόν
Μέχρι να σιγουρευτείς ότι σου αρέσει όντως το σκι, σου προτείνουμε να νοικιάζεις τα πέδιλα, τις μπότες και τα μπατόν. Αν στην πορεία σε συνεπάρει, σκόπιμο είναι να έχεις τον δικό σου εξοπλισμό, που θα είναι προσαρμοσμένος στο σώμα σου.